در یک جمله، خودشناسی یا self Discovery مهارت شناخت خود است که اساس و پایه رشد و توسعه مهارت های فردی می باشد. خودشناسی یعنی آگاهی بر تمامی حالات درونی که از مکانیسم شکل گیری آنها بی خبر هستیم .
چرا باید خود را بشناسیم؟
بزرگترین فایده ی شناخت خود این است که بر نقاط ضعف و قوت وجودمان آگاه می شویم و به دنبال آن، اهداف و آینده ای روشن خواهیم داشت.آشنایی با خلق و خو، روحیات شخصی، افکار و رفتار به شما این امکان را می دهد که بر حالات روانی، هیجانات و عواطف خود آگاه شوید و در راستای کنترل این هیجانات، اقدامات لازم را انجام دهید.
۸ گام خودشناسی
- روزانه دقایقی را به آرام سازی ذهن خود در مکانی آرام اختصاص دهید.
- پس از آرام سازی ذهن در دفتری شروع به نوشتن کنید ،هر آنچه طی روز باعث آزار یا خوشحالی شما شده ، علت آنها را صادقانه و به دور از فریب دادن خود بنویسید.
- در همان دفتر بخشی را به اهداف ، آرزوها، علائق و استعدادهای خود اختصاص دهید، هر آنچه را در ذهن دارید بنویسید.
- به نقاط ضعف خود بپردازید و آن ها را هم یاد داشت کنید.
- دفتر خودشناسی خود را روزانه بررسی کنید.
- تا میتوانید کتاب های مفید بخوانید. مانند: نیمهی تاریک وجود نوشته دبی فورد.
- از افراد مشاور و آگاه در این مسیر غافل نشوید.
- با دوستان، افراد خانواده و همکاران خود گفت و گو کنید و از آنها بخواهید بازتابی از رفتارها و افکارتان را بازگو کنند.
آیا خودشناسی امکان پذیر است؟
بله، خودشناسی امکان پذیر است. اما باید توجه داشت که شناخت خود یک فرآیند پویا و پیوسته است و نیاز به تلاش، تمرین و توجه دارد. در واقع، شناخت خود یک فرآیند طولانی است که به مرور زمان با تلاش و تمرین، می توان به آن دست یافت.
مهم ترین مباحثی که باید در خودشناسی به آن توجه کنیم:
هدفگذاری:باید هدفهای خود را مشخص کرده و برای رسیدن به آنها، اقدامات لازم را برداشت کنیم.
ارزشها:باید ارزشهایی که برای ما مهم هستند را شناسایی کنیم و بر اساس آنها عمل کنیم.
قابلیتها:باید نقاط قوت و ضعف خود را بشناسیم تا بتوانیم نسبت به آنها اقداماتی انجام دهیم و برای بهبود آنها تلاش کنیم.
روابط:باید نحوه برقراری روابط خود را بررسی کرده و در صورت نیاز، بهبود آنها را هدف قرار دهیم.
عواطف:باید نحوه مدیریت عواطف خود را بشناسیم و در صورت نیاز، بهبود آنها را هدف قرار دهیم.
شخصیت:باید شخصیت خود را شناسایی کرده و با توجه به آن، اقداماتی انجام دهیم که منجر به بهبود شخصیت ما شوند.
خودپذیرش:باید خودپذیرش داشته باشیم و به اشتباهات خود راهحلی پیدا کنیم به جای اینکه آنها را تکرار کنیم.
تعامل با دیگران:باید به نحوه تعامل با دیگران توجه کنیم و در صورت نیاز، تغییر در رویه خود ایجاد کنیم.
مدیریت زمان:باید نحوه مدیریت زمان خود را بشناسیم تا بتوانیم برای رسیدن به هدفهای خود بهترین استفاده از زمان خود داشته باشیم.
رشد و پیشرفت:باید به دنبال رشد و پیشرفت مستمر خود باشیم و همواره به دنبال یادگیری و بهبود خود باشیم.
سخن پایانی
خودشناسی به عنوان یک فرایند پویا و مستمر برای شناخت و فهم بهتر خودمان و ویژگیهایی که ما را به فردی منحصر به فرد تبدیل میکنند، بسیار مهم است. با توجه به تمرینات خودشناسی و توجه به مباحث اساسی مانند هدفگذاری، ارزشها، قابلیتها، روابط، عواطف، شخصیت، خودپذیرش، تعامل با دیگران، مدیریت زمان و رشد و پیشرفت، میتوانیم به فهم بهتری از خودمان و بهبود کیفیت زندگیمان دست پیدا کنیم. از آنجا که هر فردی به طور منحصر به فردی ویژگیهایی دارد، بنابراین خودشناسی به عنوان یک فرایند فردی، باید برای هر فردی به شکل منحصر به فردی انجام شود.