به توانایی فرد در جذب دیگران و تأثیرگذاری روی آنها، کاریزما (Charisma) می‌گویند. اغلب، کاریزما به‌عنوان یک ویژگی شخصیتی اسرار‌آمیز توصیف می‌شود که همه انسان‌ها از آن برخوردار نیستند؛ اما برخی از کارشناسان معتقدند که مهارت‌های افراد کاریزماتیک را می‌توان یاد گرفت و آموزش داد.کاریزما یک ویژگی شخصیتی است که به رابطه با دیگران مربوط می‌شود و کمک می‌کند که فرد نفوذ و قدرت بیشتری داشته باشد. این قدرت جلب‌توجه و تأثیرگذاری، می‌تواند در افراد به‌صورت‌های مختلفی، مانند صحبت‌کردن آنها، چیزی که می‌گویند، چهره و ظاهر آنها هنگام برقراری ارتباط، نمود پیدا کند.
کاریزماتیک یعنی چه؟
به طور کلی کاریزما داشتن یا کاریزماتیک بودن یک صفت یا ویژگی است.مثلاً در طول تاریخ، افرادی همچون، مارتین لوتر کینگ، چرچیل، گاندی و اوباما رهبرانی بودند که کاریزماتیک محسوب می‌شدند.یا همچنین در دنیای کسب‌وکار، استیو جابز، ایلان ماسک و بیل گیتس، جزء افراد کاریزماتیک به حساب می‌آیند.
ویژگی افراد کاریزماتیک
1. ارتباط برقرار کردن
یک مدیر کاریزماتیک، مهارت بسیار بالایی در برقراری ارتباط با دیگران را دارد.(چه به صورت فردی و چه گروهی) این ویژگی به کارمندانشان کمک می‌کنند که در شرایط دشوارانگیزه بگیرند و در شرایط آسان هم حالشان خوب بماند.
2.بالغانه رفتار کردن
بعلاوه، یک رهبر کاریزماتیک آگاهانه رفتار می‌کند و شخصیت پُری دارد.
حرف‌های بی‌پایه و اساس و بی اعتبار نمی‌زند و پشت هر حرفش، دنیایی از تجربه است.
یک مدیر کاریزماتیک در تمام شرایط بالغانه رفتار می‌کند و می‌داند که باید مسئول تک‌تک کلماتی که بیان می‌کند باشد.
3.فروتنی داشتن
افراد کاریزماتیک کمی هم متواضع هستند و برای هر یک از کارمندان خود ارزش قائل‌اند.
همواه با دقت به حرف همه گوش می‌دهند و نگرانی آنها را جدی می‌گیرند.
از دیگر ویژگی‌های قابل توجه و مهم مدیران کاریزماتیک، آن است که کارمند خود را دست کم نمی‌گیرد و به آنها نشان می‌دهد که چقدر حضورشان در سازمان ارزشمند و مؤثر و مفید است.
در نتیجه، کلی کارمند وفادار گیرش می‌آید که همیشه در خدمت او هستند.
4.دلسوز بودن
یک مدیر کاریزماتیک موفق، با اطرافیانش همدلانه برخورد می‌کند. خیلی جاها کاریزماتیک بودن به تنهایی به دردتان نمی‌خورد. یادتان باشد که به جایی نرسید که آدم‌ها بی‌چون و چرا شما را دنبال کنند.
کاریزماتیک بودن باید همراه با دلسوزی، صداقت و شکیبایی باشد.
5.اعتماد به نفس داشتن
قطعا که کاریزما داشتن، در کنار «اعتماد به نفس» معنی پیدا می‌کند.
این مدل افراد، همیشه نیمه پر لیوان را می‌بینند و با خودشان راحت‌اند.
باید خودتان را به خوبی بشناسید و سعی نکنید از افراد دیگر کپی کنید.
وقتی یک مدیر کاریزماتیک را می‌بینیم، کاملاً می‌فهمیم که چقدر با خودش حس خوبی دارد و اصلاً از هیچ چیزی احساس شرمندگی ندارد.
6.شنونده خوب بودن
لیدرهای کاریزماتیک به شدت بلدند که چطور به حرف شما گوش کنند.
وقتی با آنها صحبت می کنید، حواسشان پرت نیست و شما مرکز توجه‌شان هستید.
مدیری کاریزماتیک است که با دقت و علاقه به صحبت‌های شما گوش دهد و مکالمه با او قطعا یک طرفه نیست.
7.درست بودن زبان بدن
یکی دیگر از ویژگی‌ها بارز و مهمی که در تمام شخصیت‌های کاریزماتیک مشترک است، زبان بدنِ گرم، راحت و مثبتی است که دارند.
وقتی با شما صحبت می کنند، ارتباط چشمی را فراموش نمی‌کنند، لبخند می‌زنند و مشتاقانه خودشان را به بقیه معرفی می‌کنند تا ارتباطاتشان را گسترش دهند.
انگار حاله‌ای از خودستایی دوست‌داشتنی، دور آنها را گرفته است.
8.خودساخته بودن
لیدرهای کاریزماتیک، معمولاً حسابی روی خودشان کار کرده‌اند و وقت گذاشتند تا به اینجایی که هستند رسید‌ند.
یعنی یک سری توانایی و مهارت دارند که با تلاش به دست آمده است.
در نتیجه، هیچ‌وقت از یادگیری و توسعه فردی، دست نمی‌کشند.
9.روی خود نظارت داشتن
یک مدیر کاریزماتیک، به خوبی می‌داند که کارمندانش دائماً او را زیر نظر دارند.
چگونه کاریزماتیک باشیم؟
- ساده توضیح دادن
- احساس مخاطب را درگیر کردن
- استفاده درست از زبان بدن
1.ساده توضیح دهید
اگر شما مدیر یک مجموعه هستید و صاحب کسب‌وکارید، باید موضوعات را به ساده‌ترین شکل ممکن برای طرف مقابل خود توضیح دهید.در این راه می‌توانید از تکنیک داستان‌سرایی یا مثال استفاده کنید تا درک موضوع برای مخاطب آسان شود.
مهارت‌های داستان‌سرایی را یاد بگیرید
آدم‌های کاریزماتیک، اغلب با داستان‌های جالب و هیجان‌انگیز خود جمع را در دست‌شان می‌گیرند.
ما همگی بلدیم یک ماجرا را تعریف کنیم، اما شخصیت‌های کاریزماتیک می‌دانند که باید به جای کلماتی مثل (شاید، احتمالاً، امیدوارم و …) باید از کلماتی مثل (مطمئنم، حتماً و قطعاً) استفاده کنند.البته استفاده از مثال، تشبیه، ایجاد لیست یا مقایسه دو موضوع هم می‌تواند به شدت در این زمینه کمکتان کند.
2. احساسات افراد را درگیر کنید
اگر کمی فکر کنید، حتماً شما هم به یاد می آورید که کاریزماتیک‌ترین فردی که دیدید، توانست تنها با یک جمله، حسابی شما را تحت تاثیر قرار دهد.پس این ویژگی مهم را دست کم نگیرید و سعی کنید شما هم احساسات افراد را هدف قرار دهید.برای نمونه، در یک جلسه کاری، سعی کنید احساسات طرف مقابل را منعکس کنید، اهداف بزرگ تعیین کنید و دلیل بیاورید که آن اهداف دست‌یافتنی هستند.البته راه‌هایی که در ادامه می‌گوییم نیز حسابی تاثیر گذار هستند:
به آدم‌ها احساس خاص بودن بدهید
برای اینکه شخصیت مقابلتان، احساس کند که آدم بسیار مهمی بر روی زمین است ، هنگام مکالمه با او 3 کار زیر را انجام دهید:
- انتهای جملات خود را با لحن آرام‌تری بیان کنید.
- اگر سرتان را به نشانه تأکید تکان می‌دهید، کمی آرام‌تر از همیشه این کار را بکنید.
- قبل از اینکه حرف بزنید، 2 ثانیه صبر کنید.
100% حضور داشته باشید
طبق مطالعاتی که در دانشگاه هاروارد انجام شده، 47 درصد از ذهن همواره در حال پرش است.حضور 100 درصدی، یعنی از تمام لحظاتی که می‌گذرد آگاه باشید، به هر اتفاقی که می‌افتد توجه کنید و غرق افکار خود نشوید.در غیر این صورت، وسط صحبت با یک نفر، تا به خودتان می‌آیید و می‌بینید که جسم‌تان آنجاست، اما ذهن‌تان نه! طرف مقابل هم به راحتی این موضوع را از حالات چهره شما تشخیص می‌هد و می‌فهمد که شما به او گوش نمی‌دهید.
خوب گوش کنید و کنجکاو باشید
اما زمانی که یک نفر شروع می‌کند به حرف زدن، خود ما تظاهر می‌کنیم که داریم به حرف‌های او گوش می‌دهیم؛ در صورتی که فقط منتظریم حرفش تمام شود تا مثل بمب ساعتی بترکیم.اما این اصلاً تکنیک صحیحی نیست. به جای این کار، کمی مکث کنید و از آنها سوال بپرسید تا خودتان را کنجکاو نشان دهید.
3. از زبان بدن افراد کاریزماتیک استفاده کنید
اگر می‌خواید که ارتباط خوبی با دیگران برقرار کنید، ابتدا باید خودتان را جای آنها قرار دهید تا بفهمید از بیرون چطور به نظر می‌آیید.شاید باورش دشوار باشد، اما اگر بلد باشید که چطور از زبان بدنتان استفاده کنید، بسیار کمکتان خواهد کرد.
- قوز نکنید و صاف بایستید
- کمی به سمت طرف مقابلتان خم شوید.
- به کمک حرکات دست، مسائل را توضیح دهید.
- قیافه جدی به خود نگیرید. لبخندد بزنید و سرتان را به نشانه تأیید تکان دهید.
- با طرف مقابل، ارتباط چشمی برقرار کنید.
- محکم دست بدهید.
- زبان بدن طرف مقابل را تقلید کنید. (این کار باعث می‌شود حس و حال او را بهتر درک کنید و صمیمی‌تر به نظر برسید.)
- به اندازه نیم متر با افراد فاصله داشته باشید. نه زیادی نزدیک شوید و نه دور.
- تند تند پلک نزنید. (درست است که پلک زدن دست خود آدم نیست، اما اگر پشت سر هم پلک بزنید، ممکن است طرف حس کند با او راحت نیستید)
رابطه اعتماد به نفس و جذابیت
مهم ترین اصلی که باعث می شود تا شما به یک فرد پرقدرت تبدلیل شوید، اعتماد به نفس می باشد. شاید از خودتان بپرسید که چطور باید اعتماد به نفس خودم را افزایش دهم.اعتماد به نفس با مهارت های شما رابطبه مستقیم دارد. برای مثال هر چه مهارت و دانش شما در حوزه کاری خودتان زیاد باشد، اعتماد به نفس شما در آن زمینه افزایش می یابد. در نهایت تمامی رفتار های شما، لحن گفتار شما، بیان بدنی شما به یک فرد با عزت نفس تبدیل می شود.
کلام آخر
ما در این مبحث به این موضوع پرداختیم که کاریزما چیست و برای تبدیل شدن به فرد جدید که کاریزما دارد نیاز دارید که در هر حوزه ای که فعالیت می کنید به قدر کافی متخصص شوید و یا آموزش کاریزما را سرلوحه کار خود قرار دهید. برای مثال مسی یا رونالدو در فوتبال، مهران مدیری در سینما، احد عظیم زاده در کسب و کار و تجارت و مثال های دیگری که به دلیل تخصص بالایی که دارند، ناخودآگاه تبدیل به یک فرد با رفتار کاریزماتیک تبدیل شده اند. مردم با دیدن اعتماد به نفس بالای شما میل پیدا می کنند.که به شما نزدیک شوند و این امری است.که افراد با شخصیت را از دیگران متمایز می کند.بنابراین با توجه به آنچه در متن گفته شد، یک فرد می تواند کاریزما داشته باشد.و این امر به هیچ عنوان ذاتی و مختص افراد خاص نمی باشد.تنها کافی است اصول کلی برای تبدیل خود به یک فرد کاریزماتیک را رعایت کنیم تا بتوانیم در زمره این افراد قرار بگیریم.